Fundamentem trwałych sukcesów w biznesie jest coś zaskakująco prostego. To konsekwencja – cicha siła, która krok po kroku buduje przewagę. W połączeniu z optymalizacją staje się motorem wzrostu w każdej dziedzinie. Implementacja tych drobnych, lecz konsekwentnych zmian jest sprawdzoną metodologią strategicznego planowania od wielu lat, czego dowodzą wdrożenia filozofii Kaizen w Toyocie czy Six Sigma w Motoroli.
W kontekście optymalizacji interfejsu użytkownika, konsekwentne wdrażanie zmian ukierunkowanych na potrzeby i zachowania odbiorców przyczynia się do wzrostu kluczowych wskaźników, takich jak chociażby poprawa doświadczenia użytkownika, zaangażowanie na stronie, czy finalnie zwiększenie konwersji.
Skoro optymalizacja jest tak korzystna, to jak ją wdrożyć? Od czego zacząć?
Rozpoczynając proces optymalizacji, warto w pierwszej kolejności przyjrzeć się interfejsowi użytkownika. Jego stosunkowo proste testowanie, w połączeniu z kluczowym wpływem na efektywność biznesową, czyni go naturalnym obszarem do wczesnych działań.
Badania Nielsen Norman Group wskazują, że już niewielka grupa respondentów, licząca około 5 osób, jest w stanie wskazać aż 85% kluczowych problemów i trudności w obrębie serwisu. Z tego względu, skala mikro – audyt i optymalizacja UX/UI – stanowi logiczny pierwszy krok w dążeniu do podniesienia efektywności strony.
1. Identyfikacja i priorytetyzacja to fundament optymalizacji
Zgodnie z naszym założeniem, zaczynamy od badania interfejsu. Każdy kryje w sobie potencjał optymalizacji. W jego osiągnięciu pomoże nam szereg działań, w tym audyt ekspercki. Na tym etapie, naszą misją jest wyłowienie miejsc, które mogą być niezrozumiałe dla użytkowników, generują wątpliwości lub nie wykorzystują w pełni swojego potencjału. Analizując poszczególne ścieżki użytkownika, warto zadawać sobie kluczowe pytania:
- Które zadania wykonywane w serwisie trwają zbyt długo?
- Które obszary serwisu najczęściej zawodzą?
- Co należy zmienić, aby to poprawić?
- Które ścieżki mogłyby przynosić lepsze rezultaty?
Szukajmy odpowiedzi na te pytania, sprawdzając nasz serwis pod kątem:
- architektury informacji i nawigacji,
- stosowanych rozwiązań interaktywnych,
- języka i treści,
- wizualnej strony interfejsu.
Nie zapominajmy, by podczas tego procesu korzystać i analizować dane z zaimplementowanych narzędzi analitycznych (oczywiście po wcześniejszym zadbaniu o ich prawidłową konfigurację). Pozwoli to uporządkować wszystkie zebrane informacje i lepiej zrozumieć potrzeby użytkowników.
Po wstępnej identyfikacji błędów i trudności oraz ustaleniu priorytetów możemy sięgnąć po szereg konkretnych metod, które pozwolą zweryfikować nasze hipotezy i wybrać sposób eliminacji trudności:
- Testy A/B: Równoczesne wyświetlanie dwóm grupom użytkowników różnych wersji strony (z niewielkimi różnicami). Mierząc kluczowe wskaźniki dla każdej wersji, wyłaniamy wariant, który generuje lepsze wyniki i który warto wdrożyć.
- Mapy ciepła: Wizualizacja aktywności użytkowników na stronie – ich kliknięć, ruchów myszą, obszarów przewijania, a nawet nagrań całych sesji podpowiada nam, co zmienić – gdzie koncentruje się uwaga usera, a gdzie z kolei jest jej brak.
- Tree Testing (Test Drzewa): Metoda służąca do oceny skuteczności hierarchii nawigacji i upewnienia się, że kategoryzacja i etykietowanie są intuicyjne dla użytkowników.
- Ocena zgodności z wytycznymi WCAG: Sprawdzenie serwisu pod kątem zasad i dobrych praktyk w zakresie dostępności cyfrowej, obejmujące treści, warstwę wizualną i funkcjonalną strony oraz kod.
- Sortowanie kart: Metoda pozwalająca zrozumieć mentalne modele użytkowników w zakresie architektury informacji produktu cyfrowego. Użytkownicy samodzielnie organizują oznaczone karty w grupy, kierując się własnymi kryteriami.
Najlepszą metodą są jednak testy z użytkownikami. Obserwacja, jak realni użytkownicy wykonują zadania na stronie, dostarcza bezcennych informacji i buduje empatię. Często frustracje użytkowników, zaobserwowane na własne oczy, są najbardziej przekonujące. Wiele pytań i wątpliwości zespołu może znaleźć odpowiedź podczas takiego spotkania.
Jeśli dopiero zaczynasz optymalizację serwisu, warto nadać priorytet problemom, które wymagają umiarkowanego wysiłku, powodują minimalne zakłócenia w działaniu serwisu i jednocześnie obiecują średnie lub wysokie korzyści.
Na starcie warto brać pod lupę te elementy, które są kluczowe do osiągania celów biznesowych, jak chociażby strona finalizacji zamówienia. W przypadku e-commerce jest to jeden z najważniejszych elementów na stronie. Powinien podsumowywać koszt, rodzaj, ilość kupowanych produktów, umożliwiać wybór płatności, dostawy i ewentualnych modyfikacji zamówienia. Ważne jest więc, aby był intuicyjny i prowadził użytkownika „za rękę” do momentu finalizacji zakupu.
Pamiętaj, że nie potrzebujesz rozbudowanych audytów, aby zacząć działać. Na początek wystarczy zidentyfikowanie kilku kluczowych błędów i podjęcie decyzji o ich eliminacji. Zacznij od drobnych elementów, które sprawiały największe trudności.
2. Optymalizacja jest najskuteczniejsza w procesie iteracyjnym
Iteracyjny charakter procesu optymalizacji, z silnym naciskiem na eksperymentowanie i testowanie, jest nieocenionym wsparciem w poszukiwaniu najlepszych rozwiązań.
Praca z użytkownikami i analiza danych zapewniają dogłębne zrozumienie ich potrzeb i wartości. Dzięki takiemu podejściu nie działamy po omacku, lecz koncentrujemy się na rozwiązaniu prawidłowo zdefiniowanych problemów. Poprzez wspólne, empatyczne słuchanie, obserwowanie, budowanie, udoskonalanie i wprowadzanie zmian, znacząco zwiększamy szanse na sukces naszej usługi.
Zacznij optymalizować: Mały krok, wielki efekt
Jak widzisz, zmiana nie jest tak straszna, jak ją malują. Działania optymalizacyjne to proces, który przynosi widoczne rezultaty jedynie wtedy, gdy jest oparty na konsekwentnym, ciągłym, stopniowym i systematycznym działaniu.
Najważniejsze jest, aby ten proces rozpocząć (jeżeli dotarłeś do tego miejsca w artykule, jesteś już na pierwszym etapie drogi do optymalizacji – gratulacje!), systematycznie go realizować i monitorować jego postępy. ‘Konsekwencja’ i ‘optymalizacja’ po prostu idą w parze i warto o tym pamiętać.
To inwestycja, która w dłuższej perspektywie przyniesie wymierne korzyści, takie jak lepsza konwersja na poszczególnych ścieżkach. Tam, gdzie to możliwe, działania optymalizujące serwis powinny stać się integralną częścią jego zarządzania.
Źródła:
- Mościchowska, I., & Rogoś-Turek, B. (2020). Badania jako podstawa projektowania User Experience. Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Koziarz, M., Marzec, K., & Trzósło, T. (2025). Marketing internetowy w Google. Pozycjonowanie, Ads & Google Analytics 4 dla biznesu, e-commerce, marketerów. Wydanie II zaktualizowane i rozszerzone.
- Croll, A., & Yoskovitz, B. (2014). Metoda Lean Analytics. Zbuduj sukces startupu w oparciu o analizę danych. Helion.
